Ακολουθώντας τον γενικό κανόνα που διέπει το μνημειακό σύνολο στη Λεωφόρο των Ηρώων, η προτομή είναι λαξευμένη σε λευκό πεντελικό μάρμαρο και εδράζεται σε μαρμάρινη βάση ύψους περίπου 2 μέτρων. Το έργο είναι ανυπόγραφο. Δημιουργός του είναι ο Αντώνιος Σώχος, ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Σωματείου Ελλήνων Γλυπτών (Πηγή 1). Στην απόδοση της μορφής, ο γλύπτης ακολουθεί σχεδόν πιστά ένα από τα λιθόγραφα πορτραίτα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη που σχεδίασε εκ του φυσικού ο δανός Adam Friedel (Πηγή 2).
Μορφοπλαστικά, στο έργο συνδιαλέγονται στοιχεία ακαδημαϊκού ρεαλισμού με κλασικιστικές επιρροές με εκφραστικούς τρόπους των λαϊκών ξυλόγλυπτων –βιωματικά στοιχεία από την οικογενειακή παράδοση του τήνιου δημιουργού-, καθώς και κάποια στοιχεία ορμητικότητας και δυναμικού ύφους, στο πνεύμα ενός ρομαντικού νεομπαρόκ και των δυτικοευρωπαϊκών γλυπτικών αντιλήψεων της εποχής, υποταγμένα, ωστόσο, στην υπεροχή της παράδοσης (Πηγές 3, 4). Στην προτομή του Πέτρου Μαυρομιχάλη, ο Αντώνιος Σώχος εξαντλεί τα νεωτεριστικά στοιχεία αποφεύγοντας την τονισμένη μετωπικότητα, με στροφή της κεφαλής κατά τρία τέταρτα προς τα δεξιά (Πηγή 5). Είναι προφανές ότι πρόκειται για επιλογή ευθυγραμμισμένη με τον ιδεολογικό σκοπό του μνημειακού συνόλου της Λεωφόρου των Ηρώων.
| ΑΚΡΙΒΗΣ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ [ΠΕΡΙΟΧΗ]
Αθήνα, Πεδίον του Άρεως (δυτική είσοδος): τρίτη στη σειρά προτομή, στην αριστερή πλευρά της «Λεωφόρου των Ηρώων», με κατεύθυνση από το ηρώο του Νότη Μπότσαρη προς την κεντρική πλατεία.  |
Η μορφή εμφανίζεται με παχύ μουστάκι που αγκαλιάζει το πηγούνι. Το κεφάλι είναι καλυμμένο από στρογγυλό κοφτό φέσι με μικρή φούντα στο πάνω μέρος, από το οποίο προβάλλουν μακριά -ώς τη βάση του λαιμού- καλοχτενισμένα μαλλιά. Ο κορμός είναι ντυμένος εσωτερικά με πουκάμισο κουμπωμένο ώς τον λαιμό και καλύπτεται από πανωφόρι ίσως φέρμελη, στην αριστερή πλευρά του οποίου είναι ριγμένη λωρίδα υφάσματος από γούνα ή μαλλί (Πηγή 6). Η σημερινή κατάσταση του γλυπτού είναι καλή, με φθορές που προέρχονται κυρίως από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Ελάχιστα φθαρμένο είναι το πάνω άκρο στο αριστερό αυτί της μορφής.
ΕΝΕΠΙΓΡΑΦΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
|
|
Πρόσοψη βάσης: Π. ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗΣ / 1765 - 1848
ΛΟΙΠΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ / ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Παυλόπουλος Δημήτρης, «Το Σωματείο Ελλήνων Γλυπτών», ένθετο Επτά Ημέρες της εφ. Καθημερινή, 25.10.1998, σελ. 19.
- Λιθογραφία του Πέτρου Μαυρομιχάλη από τον Adam Friedel, στο λεύκωμα The Greeks. Twenty four portraits of the principal leaders and personages who have made themselves most conspicuous in the Greek Revolution, Λονδίνο - Παρίσι, 1827, προσβάσιμο στο http://www.nhmuseum.gr/el/fakelos-syllogon/antikeimena/24553_el/ (ανάκτηση: 25/1/2019)
- Λυδάκης Στ., Οι Έλληνες Γλύπτες, τ.5: Η νεοελληνική γλυπτική. Ιστορία-τυπολογία-λεξικό γλυπτών, Αθήνα, Μέλισσα, 1981, σ. 108-110.
- Μυκονιάτης Ηλίας, Ελληνική τέχνη. Νεοελληνική Γλυπτική, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1996, σ. 21-23, 199-200.
- Παυλόπουλος Δημήτρης, Ζητήματα Νεοελληνικής Γλυπτικής, Αθήνα, χ.έ., 1998, σ.157.
- Τάκης Λάππας, «Φορεσιά κι άρματα στην Επανάσταση», Νέα Εστία, τεύχ. 546, σ. 431, προσβάσιμο στο http://www.ekebi.gr/magazines/showimage.asp?file=78966&code=4264&zoom=800 (ανάκτηση: 26/1/20
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
- «Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης - Petrobeis Mavromichalis», ιστ. Γλυπτά της Αθήνας, στο http://www.athenssculptures.com/2014/05/petrobeis-mavromichalis.html?q=Μαυρομιχάλης (ανάκτηση: 25.9.2018)
- «Campus Martius - Πεδίον του Άρεως: Λεωφόρος των Ηρώων», ερευνητική εργασία μαθητών και μαθητριών της Α΄ Λυκείου του Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Αθηνών, 2014-2015 (υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Ιωάννα Ηλιοπούλου), προσβάσιμο στο ιστολόγιο της ομάδας, http://cmartius.blogspot.com/2015/02/blog-post_27.html (ανάκτηση: 25.9.2018)
- «Η προτομή του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη στο Πεδίο του Άρεως», ιστ. Οδός Ελλήνων, στο http://odosell.blogspot.gr/2011/02/blog-post_5227.html (ανάρτηση: 11.2.2011 - ανάκτηση: 28.11.2017)
- «Φωτογραφίες από την προτομή του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη στο Πεδίο του Άρεως», ιστ. Οδός Ελλήνων, στο https://odosell.blogspot.com/2011/02/blog-post_08.html (ανάρτηση: 4.2.2011 - ανάκτηση: 28.11.2017)
end faq