Τον Μάρτιο του 2007, το εκκλησιαστικό συμβούλιο του ναού της Ζωοδόχου Πηγής, ύστερα από εισήγηση του προέδρου του, πρωτοπρεσβύτερου Ηλία Δροσινού, επισφράγισε με ψήφισμα την απόφαση ανίδρυσης μνημείου προς τιμήν του Γεώργιου Γεννάδιου, δωρητή του οικοπέδου και προέδρου της ερανικής επιτροπής που είχε συσταθεί μεταξύ 1842-1851 για την ανέγερση του ναού. Στο σχετικό ψήφισμα ορίζονταν η θέση του μνημείου, στην όψη της κεντρικής εισόδου του ναού, καθώς και η σύνθεσή του, προτομή «εν μεταλλίω» «επί πεντελικού μαρμάρου» με αφιερωματικό επίγραμμα. Επί του ψηφίσματος αποτυπώνεται και εικόνα του μνημείου, με το μετάλλιο-προτομή, ο σχεδιασμός και η κατασκευή του οποίου είχαν ανατεθεί στον εικαστικό Διονύση Πάλμα (Πηγή 1).
Η τελετή των αποκαλυπτηρίων πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων την Κυριακή 8 Μαΐου 2011, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερώνυμου. Την αποκάλυψη του μνημείου έκανε ο δήμαρχος Γιώργος Καμίνης, ο οποίος, στη συνέχεια, μίλησε για τη σημασία της παιδείας, της έρευνας, της καινοτομίας και, γενικότερα, του πολιτισμού για ένα καλύτερο μέλλον αλλά και για τη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος κοινωνικής ευθύνης, αλληλεγγύης και ανιδιοτελούς προσφοράς, χαρακτηριστικά της διαδρομής του τιμώμενου διδάσκαλου του Γένους. Λόγο εκφώνησε και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών σχετικά με την προσωπικότητα του Γεννάδιου, τονίζοντας την προσφορά του στη μόρφωση των οικονομικά αδύνατων κατά την περίοδο προετοιμασίας της Επανάστασης.
ΑΚΡΙΒΗΣ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ [ΠΕΡΙΟΧΗ]
Αθήνα, αριστερά της κεντρικής εισόδου του ναού Ζωοδόχου Πηγής, οδός Ακαδημίας 67. ![]() |
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της Πολιτείας, του Δήμου, της Ακαδημαϊκής κοινότητας, καθώς και ιδρυμάτων στη σύσταση των οποίων συνέβαλε o τιμώμενος, μεταξύ των οποίων το Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Εθνική Βιβλιοθήκη, η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή, το Α’ Γυμνάσιο Αθηνών, η Αρχαιολογική Εταιρεία, η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, το Νομισματικό Μουσείο και η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη. Εκ μέρους των αποφοίτων του Α΄ Γυμνασίου Αρρένων Γενναδίου στεφάνι κατέθεσε ο γηραιότερος απόφοιτος Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος (Πηγή 2).
Κατά την τοποθέτησή του, αριστερά της κεντρικής εισόδου του ναού, και –τουλάχιστον- μέχρι το 2012 (Πηγή 3), το μνημείο συνέθεταν λευκή μαρμάρινη πλάκα, ως βάση, στο πάνω μέρος της οποίας υπήρχε ορειχάλκινο κυκλικό τόντο με τη μορφή του Γεώργιου Γεννάδιου, με παχύ μουστάκι, επίσημο ένδυμα εποχής και δέσιμο στον λαιμό. Μέσα στο τόντο, αποτυπώνονταν ημικυκλικά το όνομα και οι ημερομηνίες γέννησης και θανάτου του, πάνω από το κεφάλι της μορφής και κάτω από το μπούστο, αντιστοίχως. Δίπλα στις ημερομηνίες, αποτυπώνονταν με μικρότερα γράμματα το όνομα του δημιουργού, Διονύση Πάλμα, και το έτος κατασκευής (2007). Ακολουθούσε αφιερωματικό επίγραμμα με ανάγλυφα ορειχάλκινα κεφαλαία γράμματα, επικολλημένα στη μαρμάρινη πλάκα, καθώς και φύλλο δάφνης στο τέλος του.
Σήμερα, το μνημείο εμφανίζεται στην ίδια θέση αλλά χωρίς το μετάλλιο-προτομή του Γ. Γεννάδιου και το φύλλο δάφνης. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο πρώτος βανδαλισμός σημειώθηκε το βράδυ της 5ης Ιουνίου 2016, όταν άγνωστοι αφαίρεσαν την ορειχάλκινη προτομή. Άμεσα κινήθηκε διαδικασία αποκατάστασης του μνημείου (Πηγή 1) και -άγνωστο το πότε ακριβώς- η προτομή επανατοποθετήθηκε στη θέση της. Ωστόσο, σύμφωνα με προφορική μαρτυρία υπεύθυνου του ναού, η ορειχάλκινη προτομή αποσπάστηκε εκ νέου τον Ιούλιο του 2019.
Διαφοροποίηση εντοπίζεται και στο επίγραμμα, καθώς τα επικολλημένα γράμματα έχουν αντικατασταθεί από εγχάρακτα επί τετράγωνης ορειχάλκινης πλάκας, τοποθετημένης πάνω στην αρχική μαρμάρινη βάση. Η παρέμβαση αυτή προφανώς οφείλεται στην εύκολη αποκόλληση ανάγλυφων γραμμάτων του επιγράμματος και φαίνεται να προέκυψε μεταξύ 2013 και 2016, όπως αποτυπώνεται στην περιγραφή και φωτογραφίες του μνημείου (Πηγές 1, 3, 4).
ΕΝΕΠΙΓΡΑΦΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
Ορειχάλκινη προτομή (κυκλικά): ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ / 1786 – 1854 / Δ. ΠΑΛΜΑΣ 07
Ορειχάλκινη πλάκα:
ΕΙΣ ΑΡΙΖΗΛΟΝ ΤΙΜΗΝ
ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΝ ΑΓΗΡΟΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΕΝΝΑΔΙΟΥ
ΚΛΕΙΝΟΥ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ
ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΕΠΤΟΥ
ΤΗΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ ΝΑΟΥ
ΜΕΓΑΘΥΜΟΥ ΚΤΗΤΟΡΟΣ
ΓΕΝΟΜΕΝΟΥ ΕΥΓΝΩΜΟΝΩΣ
ΕΤΕΙ 2011 ΑΝΙΔΡΥΤΑΙ
ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
Πληροφοριακά στοιχεία αρχειακών φωτογραφιών
1. Από τα αποκαλυπτήρια του μνημείου στις 8 Μαΐου 2011. Ο δήμαρχος της Αθήνας Γιώργος Καμίνης κατά την αποκάλυψη παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερώνυμου.
2. Κατάθεση στεφάνων μετά την αποκάλυψη του μνημείου.
ΠΗΓΗ : “Χαιρετισμός δημάρχου Αθηναίων Γ. Καμίνη στην τελετή αποκαλυπτηρίων προτομής του Γεωργίου Γενναδίου”, 8/5/2011, ιστ. Δήμου Αθηναίων, στο http://www.cityofathens.gr/node/13221 (ανάρτηση: 8/5/2011 - ανάκτηση: 25/7/2019).
3. Φωτογραφία του μνημείου τον Ιανουάριο του 2012.
ΠΗΓΗ :«Φωτογραφίες από την ανάγλυφη προτομή του Γεννάδιου στην Ζωοδόχο Πηγή των Αθηνών», ιστ. Οδός Ελλήνων, στο https://odosell.blogspot.com/2012/01/blog-post_7252.html (ανάρτηση: 6/1/2012 - ανάκτηση: 25/7/2019)
4. Φωτογραφία του μνημείου αμέσως μετά τη βεβήλωση της 5ης Ιουνίου 2016.
ΠΗΓΗ :«Βεβήλωση του μνημείου Γεωργίου Γενναδίου στο Ναό Ζωοδόχου Πηγής Ακαδημίας», ιστ. Global View, στο http://www.globalview.gr/2016/06/08/61281/ (ανάρτηση: 8/6/2016 – ανάκτηση: 25/7/2019).
5. Φωτογραφία του μνημείου από την ομάδα του προγράμματος, 20 Ιουλίου 2019.
ΛΟΙΠΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ / ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ψήφισμα ανεγέρσεως μνημείου, Μάρτιος 2007, στο «Βεβήλωση του μνημείου Γεωργίου Γενναδίου στο Ναό Ζωοδόχου Πηγής Ακαδημίας», ιστ. Global View, προσβάσιμο στο http://www.globalview.gr/2016/06/08/61281/ (ανάρτηση: 8/6/2016 – ανάκτηση: 25/7/2019).
- «Ο Γεώργιος Γεννάδιος τιμήθηκε για πρώτη φορά μετά το θάνατό του και την τιμή αυτή την απέδωσε η Εκκλησία», blog Συνδέσμου Κληρικών Χίου, στο http://syndesmosklchi.blogspot.com/2011/05/blog-post_8931.html (ανάρτηση: 9/5/2011- ανάκτηση: 25/7/2019).
- «Φωτογραφίες από την ανάγλυφη προτομή του Γεννάδιου στην Ζωοδόχο Πηγή των Αθηνών», ιστ. Οδός Ελλήνων, στο https://odosell.blogspot.com/2012/01/blog-post_7252.html (ανάρτηση: 6/1/2012 - ανάκτηση: 25/7/2019).
- «Η ανάγλυφη προτομή του Γεώργιου Γεννάδιου στο ναό της Ζωοδόχου Πηγής των Αθηνών», ιστ. Οδός Ελλήνων, στο https://odosell.blogspot.com/2013/09/blog-post_7360.html (ανάρτηση: 27/9/2013 – ανάκτηση: 25/7/2019).
Η φωτογραφία του μνημείου πριν από τους βανδαλισμούς προέρχεται από τον ιστότοπο Οδός Ελλήνων, στο https://odosell.blogspot.com/2012/01/blog-post_7252.html (ανάρτηση: 6/1/2012 - ανάκτηση: 25/7/2019).
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
- «Ο Γεώργιος Γεννάδιος τιμήθηκε για πρώτη φορά μετά το θάνατό του και την τιμή αυτή την απέδωσε η Εκκλησία», blog Συνδέσμου Κληρικών Χίου, στο http://syndesmosklchi.blogspot.com/2011/05/blog-post_8931.html (ανάρτηση: 9/5/2011- ανάκτηση: 25/7/2019).
- “Χαιρετισμός δημάρχου Αθηναίων Γ. Καμίνη στην τελετή αποκαλυπτηρίων προτομής του Γεωργίου Γενναδίου”, 8/5/2011, ιστότοπος Δήμου Αθηναίων, στο http://www.cityofathens.gr/node/13221 (ανάρτηση: 8/5/2011- ανάκτηση: 25/7/2019).
- «Αποκαλυπτήρια της προτομής Γ.Γενναδίου», στο https://www.zougla.gr/greece/article/apokaliptiria-tis-protomis-ggenadiou (ανάρτηση: 8/5/2011 – ανάκτηση: 25/7/2019).
- «Βεβήλωση του μνημείου Γεωργίου Γενναδίου στο Ναό Ζωοδόχου Πηγής Ακαδημίας», ιστ. Global View, στο http://www.globalview.gr/2016/06/08/61281/ (ανάρτηση: 8/6/2016 – ανάκτηση: 25/7/2019).
- «Η ανάγλυφη προτομή του Γεώργιου Γεννάδιου στο ναό της Ζωοδόχου Πηγής των Αθηνών», ιστολόγιο Οδός Ελλήνων, στο https://odosell.blogspot.com/2013/09/blog-post_7360.html (ανάρτηση: 27/9/2013 – ανάκτηση: 25/7/2019)
- «Φωτογραφίες από την ανάγλυφη προτομή του Γεννάδιου στην Ζωοδόχο Πηγή των Αθηνών», ιστολόγιο Οδός Ελλήνων, στο https://odosell.blogspot.com/2012/01/blog-post_7252.html (ανάρτηση: 6/1/2012 - ανάκτηση: 12/7/2019)
end faq