Ο Νικόλαος Κριεζώτης (Χαραχλιάνης) γεννήθηκε το 1785 στο χωριό Κριεζά της Εύβοιας ή κατά άλλες πηγές στο χωριό Βύρα (σημερινή ονομασία Αργυρό), γόνος οικογένειας βοσκών. Σε νεαρή ηλικία κατέφυγε στην Σμύρνη όπου εργάστηκε στην υπηρεσία τοπικού γαιοκτήμονα αρχικά ως βοσκός και κατόπιν ως κεγαχιάς (επιστάτης). Εκεί ήρθε σε επαφή και έγινε αδελφοποιητός (βλάμης) με τον Βάσσο Brajovic – Μαυροβουνιώτη, επαγγελματία πολεμιστή σλαβικής καταγωγής που έλαβε μέρος σε πολλές μάχες της Επανάστασης στον ελλαδικό χώρο. Στα 1820 οι δύο πολεμιστές επέστρεψαν στην Εύβοια πιθανότατα για να αποφύγουν την τιμωρία από τις οθωμανικές αρχές για αξιόποινη πράξη που είχαν διαπράξει (κλοπή). Με την επιστροφή του στην Εύβοια εντάχθηκε στο ένοπλο σώμα του Αγγελή Γοβγίνα, όπου διακρίθηκε για τις στρατιωτικές του ικανότητες. Σε σύντομο διάστημα, και ιδίως μετά τον θάνατο του Α. Γοβγίνα, ο Ν. Κριεζώτης έγινε ισχυρός καπετάνιος της περιοχής. Έλαβε μέρος σε σημαντικές μάχες της Επανάστασης στην περιοχή του αλλά και στην Αττική, υπερασπιζόμενος και το κάστρο της Ακρόπολης. Κατά την περίοδο διακυβέρνησης του Ι. Καποδίστρια τέθηκε αρχικά επικεφαλής της Ε΄ χιλιαρχίας και έπειτα τριών ταγμάτων (Β΄, Η΄, Ι΄), ανερχόμενος έως τον βαθμό του υποστράτηγου. Μετά την δολοφονία Καποδίστρια ακολούθησε τον Ιωάννη Κωλέττη, πολιτικό του πάτρωνα, και το Γαλλικό κόμμα. Στα 1843, έχοντας πολύ ισχυρά ερείσματα και μηχανισμούς εξουσίας στην Εύβοια και την Ανατολική Στερεά, πρωτοστάτησε στην Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου. Λίγα χρόνια αργότερα, στα 1847 δεν θα δίσταζε να στραφεί εναντίον της κεντρικής εξουσίας και να συγκρουστεί με τον άλλοτε πολιτικό του φίλο Κωλέττη, πολεμώντας τα βασιλικά στρατεύματα στην περιοχή της Χαλκίδας. Στις συγκρούσεις της 6ης Αυγούστου 1847 τραυματίστηκε σοβαρά και ηττημένος διέφυγε προς την Προύσα και αργότερα, στην γνώριμη από τα νεανικά του χρόνια Σμύρνη, όπου και έζησε έως τον θάνατό του το 1853, αποτέλεσμα πιθανόν υποτροπής των παλαιών του τραυμάτων. Κατά τον Σεπτέμβριο του 1863, από την τότε προσωρινή κυβέρνηση, αποφασίστηκε η μετακομιδή των λειψάνων του στην Ελλάδα και η απόδοση ηρωικών τιμών στην μνήμη του.

ΠΗΓΕΣ

• Νίκος Τόλιζας, «Κριεζώτης Νικόλαος», 1821 Lexicon, Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας (ΚΕΝΙ) – Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο, προσβάσιμο στο    https://drive.google.com/file/d/0B4dqYlrQi2zhWDRjS1kxQXdGZ1E/view (ημερομηνία ανάκτησης 11/11/2020)
• Λόγοι επικήδειοι εκφωνηθέντες εν Σμύρνη και εν Χαλκίδι κατά την κηδείαν και την ανακομιδήν των λειψάνων του στρατηγού Νικολάου Κριεζώτου, Τυπογραφείο Αθ. Μαυρομμάτη, Αθήνα 1863.