Γεννήθηκε στο Μέτσοβο στις 15 Αυγούστου 1818 σε οικογένεια προκρίτων με εμπορική δραστηριότητα στην περιοχή. Το Μέτσοβο -οικονομικό και εμπορικό κέντρο κατά την εποχή εκείνη- υπήρξε γενέτειρα και άλλων ευεργετών του ελληνισμού όπως ο Μιχαήλ Τοσίτσας και Νικόλαος Στουρνάρας. Ο Γ. Αβέρωφ μετά το πέρας των εγκύκλιων σπουδών του στον τόπο του μετέβη αρχικά στο Κάιρο και κατόπιν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου για να ασχοληθεί με επιχειρηματικές δραστηριότητες στο πεδίο των αγροτικών γαιών και των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων. Εκεί ήδη δραστηριοποιούνταν με επιτυχία ο μεγαλύτερος αδελφός του Αναστάσης. Σε σύντομο διάστημα και εκμεταλλευόμενος την διεθνή πολιτική και οικονομική συγκυρία, όπως εκείνη του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου και την έλλειψη βάμβακα από τις ευρωπαϊκές αγορές, ο Γ. Αβέρωφ κατάφερε να αποκτήσει τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κύρος στην ελληνική παροικία και να επεκτείνει τις οικογενειακές επιχειρήσεις και στην Οδησσό. Σε μια προσπάθεια προώθησης και διευκόλυνσης της οικονομικής του δραστηριότητας συνδέθηκε φιλικά με την πολιτική ηγεσία της Αιγύπτου και προσωπικά με τον χεδίβη Τεουφίκ Ιμπν Ισμαήλ, ηγέτη της χώρας από το 1879 έως το 1892. Ο Αβέρωφ ανέπτυξε έντονη ευεργετική δράση για την πνευματική ανάπτυξη του παροικιακού ελληνισμού της Αιγύπτου δαπανώντας μεγάλα ποσά για την οικοδόμηση σχολείων, εκπαιδευτηρίων και νοσοκομείων. Μεταξύ αυτών ίδρυσε εξατάξιο δημοτικό σχολείο, ελληνικό γυμνάσιο πέντε τάξεων, παρθεναγωγείο, ιδρύματα που εναρμονίζονταν με το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα της εποχής. Προς τιμήν του τα ιδρύματα αυτά ονομάστηκαν Αβερώφεια. Υποστήριξε επιπλέον με δωρεές σωματεία, αθλητικά και πολιτιστικά ιδρύματα της περιοχής καθώς και εκκλησίες. Οι ευεργεσίες του όμως δεν περιορίστηκαν στον Αιγυπτιακό ελληνισμό, αλλά η άνθηση της πνευματικής και πολιτιστικής δραστηριότητας στην πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους Αθήνα από το 1834 κι εξής, και η ανάδειξή της σε πνευματικό κέντρο του ελληνισμού βρήκαν τον Αβέρωφ ένθερμο υποστηρικτή. Στην συνάφεια αυτή, ο Αβέρωφ μαζί με τους Μ. Τοσίτσα και Ν. Στουρνάρα δαπάνησαν σημαντικά ποσά για την ανέγερση πολυτεχνικής σχολής (σημερινό Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο) για την προώθηση της τεχνικής και εφαρμοσμένης εκπαίδευσης των Ελλήνων φοιτητών. Ο Αβέρωφ επιπλέον υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους δωρητές του Ωδείου Αθηνών που ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1871. Λίγο πριν το τέλος του αιώνα υπήρξε αρωγός της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων και ύστερα από πρόταση του τότε Δημάρχου Αθηναίων Τιμολέοντα Φιλήμονα ανέλαβε με κληροδότημα ύψους ενός εκατομμυρίου δραχμών να καλύψει τα έξοδα της αναμαρμάρωσης του Παναθηναϊκού Σταδίου. Στήριξε αποφασιστικά τα έργα ανάδειξης της δημόσιας μνήμης της πόλης καλύπτοντας τα έξοδα ανέγερσης των ανδριάντων του Ρήγα Φεραίου και του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ στα προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τέλος, με το δυσθεώρητο για τα οικονομικά μεγέθη της εποχής κληροδότημα ύψους 2,5 εκατομμυρίων χρυσών δραχμών προς το Ναυτικό Πολεμικό Ταμείο κατέστη δυνατή η ναυπήγηση του ευδρόμου (καταδρομικού) πλοίου «Θωρηκτό Αβέρωφ», ναυαρχίδα του Πολεμικού Ναυτικού κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Ο Γ. Αβέρωφ πέθανε σε προχωρημένη ηλικία στις 15 Ιουλίου 1899 στην Αλεξάνδρεια. Ως δείγμα τιμής και ευγνωμοσύνης στην προσφορά του, το ελληνικό κράτος ανήγειρε ανδριάντα του μπροστά από το Παναθηναϊκό Στάδιο.
ΠΗΓΕΣ
- Στέφανος Παπαγεωργίου, Έλληνες ευεργέτες: «Άξιοι της Εθνικής ευγνωμοσύνης», β΄ έκδοση, Δήμος Αθηναίων – Πολιτιστικός Οργανισμός, Αθήνα 2001, σελ. 74-79.
- Λήμμα «Αβέρωφ Γεώργιος», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. Α΄, Πυρσός 1929, σελ. 57-58.