Η μαρμάρινη παραλληλεπίπεδη στήλη του Βύρωνα, ύψους περίπου 2 μ. φιλοτεχνημένη από τον γλύπτη Αντώνιο Σώχο, επιστέφεται από μαρμάρινο ανθέμιο και είναι τοποθετημένη σε μαρμάρινο υπόβαθρο και βάση. Στο άνω μέρος της στήλης υπάρχουν δύο ανάγλυφοι ρόδακες πάνω από την ανάγλυφη προτομή του Βύρωνα. Η προτομή στη στήλη απεικονίζει τον Βύρωνα σε δεξί προφίλ με κοντά μαλλιά και σε νεαρή ηλικία. Η στήλη ανεγέρθηκε στον χώρο όπου βρισκόταν το σύμπλεγμα σπιτιών του Χρήστου Καψάλη – σ’ ένα από αυτά φιλοξενήθηκε ο Βύρωνας μέχρι τον θάνατό του- το οποίο ανατινάχτηκε τη νύχτα της Εξόδου.
 
Τα αποκαλυπτήρια της στήλης του Βύρωνα που δωρήθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών πραγματοποιήθηκαν το απόγευμα του Σαββάτου στις 19 Απριλίου 1924, με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου, Δ. Παππούλια να εκφωνεί τον πανηγυρικό λόγο, παρουσία της μις Λυτόν και μις Μπάυρον, δισεγγόνων του Άγγλου φιλέλληνα.  Ως ώρα έναρξης της τελετής είχε οριστεί η ώρα του θανάτου του Βύρωνα το 1824, στις 6.00 μ.μ., την οποία και σηματοδότησαν 37 κανονιοβολισμοί – όσοι και τα χρόνια του Βύρωνα. Μετά τα αποκαλυπτήρια ακολούθησε η επιμνημόσυνη δέηση στο ναό και η τελετή της εξόδου στον Κήπο των Ηρώων, ενώ το βράδυ οι επίσημοι παρακολούθησαν παραδοσιακούς χορούς στην πλατεία Μπότσαρη. Τα αποκαλυπτήρια τελέστηκαν στο πλαίσιο των εορτών της εκατονταετηρίδας του θανάτου του Βύρωνα.

ΑΚΡΙΒΗΣ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ [ΠΕΡΙΟΧΗ] Πλατεία Λόρδου Βύρωνα. Μεσολόγγι

Η επέτειος της εκατονταετηρίδας του Βύρωνα γιορτάστηκε με μεγαλοπρέπεια και στην Αθήνα (16-18 Απριλίου) με εκδηλώσεις που περιελάμβαναν την εντοίχιση αναμνηστικής πλάκας στο Μοναστηράκι, στο σπίτι που διέμενε το 1820 η «Κόρη των Αθηνών», τη στέψη του ανδριάντα του Βύρωνα στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, παρασημοφορήσεις των Άγγλων αντιπροσώπων, την μετονομασία της συνοικίας του Παγκρατίου σε Βύρωνα, την τελετή αναγόρευσης επίτιμων διδακτόρων στο Πανεπιστήμιο, εκδήλωση στην Ακρόπολη, καθώς και την αποκάλυψη αναμνηστικής στήλης προς τιμήν του Βύρωνα που στήθηκε δίπλα στο μνημείο του Λυσικράτους. Τιμητικές εκδηλώσεις για τον Άγγλο φιλέλληνα πραγματοποιήθηκαν και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.
Ο Τύπος της εποχής κάλυψε με εκτενή αφιερώματα τις τελετές στο Μεσολόγγι και εστίασε τόσο στην επιτυχία των εορτών (Πηγές 12, 13), όσο και στη σημασία των αποκαλυπτηρίων της στήλης του Άγγλου φιλέλληνα για τους ισχυρούς δεσμούς που ενώνουν την Ελλάδα με την Αγγλία, αλλά και στον θρίαμβο της δημοκρατίας και της συμφιλίωσης που επανήλθε στο πολιτικό κλίμα της Ελλάδας, μετά από το δημοψήφισμα της 13ης Απριλίου (Πηγή 7).

ΕΝΕΠΙΓΡΑΦΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΝΗΜΕΙΟΥ

(στο μπροστινό μέρος της στήλης) ΕΝΤΑΥΘΑ ΥΠΗΡΧΕΝ Η ΟΙΚΙΑ/ OΠΟΥ ΔΙΕΜΕΙΝΕΝ ΑΠΟ ΤΗΣ 5 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ/ ΚΑΙ ΑΠΕΘΑΝΕ ΤΗ 19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1824/ Ο ΛΟΡΔΟΣ ΒΥΡΩΝ

(από κάτω) ΑΦΙΕΡΩΣΕ ΤΟΝ ΧΩΡΟΝ/ ΚΑΙ ΗΓΕΙΡΕ ΤΗΝ ΣΤΗΛΗΝ/ ΤΟ ΑΘΗΝΗΣΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΝ/ ΤΗ 19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1924

(κάτω από την προτομή) Α. ΣΩΧΟΣ

ΛΟΙΠΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Οι γιορτές στο Μεσολόγγι, ενώ ήταν προγραμματισμένο να ξεκινήσουν από το πρωί του Σαββάτου, λόγω σφοδρής θαλασσοταραχής και καθυστέρησης της άφιξης των επισήμων, άρχισαν το μεσημέρι. Η πόλη, στολισμένη με αγγλικές και ελληνικές σημαίες, και ο δήμαρχος Ε. Σπετσιέρης υποδέχτηκαν τον πρωθυπουργό Α. Παπαναστασίου και τον αντιπρόσωπο της Αγγλικής κυβέρνησης, Ρένελλ Ροδδ, οι οποίοι ηγήθηκαν της πομπής που κατευθύνθηκε στον Κήπο των Ηρώων και μπροστά από το άγαλμα του Βύρωνα εκφώνησαν τους πανηγυρικούς λόγους και κατέθεσαν στεφάνια, ενώ ο πρωθυπουργός παρέδωσε στην αγγλική αντιπροσωπεία και το μετάλλιο του 1821 προκειμένου να μεταφερθεί στον τάφο του Βύρωνα στην Αγγλία. Μετά την τελετή, ακολούθησε γεύμα, στο οποίο ο ποιητής Σπ. Ματσούκας ανακοίνωσε ότι το ίδρυμα «Λευκός Σταυρός» θα διέθετε 100.000 δρχ. για να προικίσει 26 ορφανές κόρες του Μεσολογγίου, οι οποίες θα ονομάζονταν «Κόραι του Βύρωνος» και κατόπιν οι επίσημοι πραγματοποίησαν μια σύντομη εκδρομή στις όχθες του Αχελώου (Πηγές 1-19).

Στις 24-5-2015 στο πλαίσιο του 10ου Διεθνούς Φοιτητικού Βυρωνικού Συνεδρίου, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια αποκατάστασης και ανάδειξης του περιβάλλοντα χώρου του μνημείου στον τόπο θανάτου του Λόρδου Βύρωνα στην ομώνυμη πλατεία, από τον Δήμο και την Βυρωνική Εταιρεία με δαπάνη της οποίας έγιναν τα έργα (Πηγή 20).

ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ / ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Δημοκρατία, αρ. φ. 161, 20-4-1924, σ. 7-8
2. Έθνος, αρ. φ. 3478, 18-4-1924, σ. 4
3. Έθνος, αρ. φ. 3479, 19-4-1924, σ. 4
4. Ελεύθερος Λόγος, αρ. φ. 308, 20-4-1924, σ. 7-8
5. Ελεύθερος Λόγος, αρ. φ. 311, 23-4-1924, σ. 1
6. Ελεύθερος Τύπος, αρ. φ. 2595, 20-4-1924, σ. 6
7. Ελεύθερος Τύπος, αρ. φ. 2597, 22-4-1924, σ. 5
8. Εμπρός, αρ. φ. 9869, 19-4-1924, σ. 1-2
9. Εμπρός, αρ. φ. 9870, 20-4-1924, σ. 1-2, 4
10. Εμπρός, αρ. φ. 9872, 22-4-1924, σ. 1-2
11. Εστία, αρ. φ. 10610, 19-4-1924, σ. 6
12. Εστία, αρ. φ. 10612, 21-4-1924, σ. 1
13. Εστία, αρ. φ. 10613, 22-4-1924, σ. 1
14. Η Βραδυνή, αρ. φ. 152, 20-4-1924, σ. 4
15. Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 103, 17-4-1924, σ. 2
16. Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 105, 19-4-1924, σ. 1
17. Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 106, 20-4-1924, σ. 2
18. Σκριπ, αρ. φ. 7656, 19-4-1924, σ. 4
19. Σκριπ, αρ. φ. 7657, 20-4-1924, σ. 6
20. «Ανάδειξη του Μνημείου Βύρωνος στο Μεσολόγγι», AgrinioPress, διαθέσιμο στην ιστοσελίδα https://www.agriniopress.gr/anadeixi-toy-mnimeioy-vyronos-sto-mes/   [ανάρτηση στις: 21/05/2015, τελευταία πρόσβαση στις: 8/4/2

end faq